Yapay zeka, tıpkı öbür her şey üzere külliyen müspet tesirlere sahip olmayacak. Hayatta nasıl bir şey elde ederken öteki bir şeyden vazgeçmemiz gerekiyorsa yapay zeka (AI) konusunda da birebir şey ile karşılaşacağız. Yapay zeka işleri kolaylaştıracak fakat tıpkı vakitte bir işsiz sürüsü de yaratacak. Bu bağlamda dünyanın en büyük yatırım bankası Goldman Sachs, üretken yapay zekanın işgücü piyasasında “önemli bir bozulmaya” yol açabileceğini söylüyor. Goldman Sachs’ın yeni araştırmasına nazaran, üretken yapay zeka sistemleri işgücü piyasasında önemli bozulmalara yol açabilir. İddialara nazaran üretken yapay zeka global olarak yaklaşık 300 milyon tam vakitli işi tehdit ediyor.
- Reklam -
300 milyon çalışan işinden olabilir
Kullanıcı istemlerine karşılık olarak metin yahut öteki içerikler üretebilen bir yapay zeka çeşidi olan üretken yapay zeka, OpenAI’ın ChatGPT’sinin halka sunulmasının akabinde son aylarda popülerlik kazandı. Ses getiren sohbet robotu kullanıcılar ortasında süratle viral oldu ve öteki birtakım teknoloji şirketlerini kendi yapay zeka sistemlerini piyasaya sürmeye teşvik etti.
Goldman Sachs araştırmacıları, hem ABD hem de Avrupa’daki mesleksel misyonlara ait dataların tahliline dayanarak, üretken yapay zekanın vaat edilen yeteneklerini yerine getirmesi halinde dünya çapında 300 milyon tam vakitli işin otomasyona maruz bırakabileceğini iddia ettiler. Raporda mevcut işlerin yaklaşık üçte ikisinin bir dereceye kadar yapay zeka otomasyonuna maruz kaldığı, üretken yapay zekanın ise mevcut işlerin dörtte birinin yerine geçebileceği belirtildi.
- Reklam -
Yapay zekadan en çok hangi meslek etkilenecek?
En çok etkilenenler
- Ofis çalışanları (yüzde 46)
- İdari takviye işçileri (yüzde 46)
- Hukuk (yüzde 44)
- Mimarlık ve mühendislik (yüzde 37)
- Sosyal bilimler (yüzde 36)
- Ticaret ve finans (yüzde 35)
En az etkilenenler
- Altyapı bakım hizmetleri (yüzde 1)
- Teknik takviye hizmetleri (yüzde 4)
- İnşaat ve madencilik (yüzde 6)
- Üretim (yüzde 9)
- Lojistik (yüzde 11)
- Yiyecek hizmetleri (yüzde 12)
Rapora nazaran yeni AI araçlarından en çok etkilenenler beyaz yakalı çalışanlar olacak. Raporda hukuk çalışanlarının ve idari personellerin yüksek risk altında olduğu vurgulanıyor. Daha evvel yapılan araştırmalar da gösteriyor ki hukuk, AI gelişiminden en çok etkilenen kesim olacak.
Rapor ayrıyeten yapay zekanın birden fazla iş ve dalda etkisinin hudutlu olacağını ve bir “tamamlayıcı” olarak kullanılacağını söylüyor. Goldman Sachs’ın raporuna nazaran, yapay zeka teknolojisinin kullanılması birebir vakitte emek verimliliğini ve global GSYİH’yı zaman içinde yüzde 7 artırabilir. Bununla birlikte fizikî güç yahut müdahale gerektiren iş ve meslekler yapay zekadan en az etkilenenlerden olacak. Otomasyona meyilli meslekler ise en çok ekilenlerden olacak.
Yapay zeka en çok hangi ülkeleri etkileyecek?
Goldman Sachs raporu, gelişmekte olan piyasalarda gelişmiş piyasalara kıyasla daha az işin otomasyona maruz kaldığı lakin istihdam yüklü bir temelde küresel olarak işlerin yüzde 18’inin yapay zeka tarafından otomatikleştirilebileceğini gösteriyor. Türkiye, rapora nazaran global ortalamanın biraz üzerinde yüzde 20 bandında yer alıyor. Bankanın tahliline nazaran, Hong Kong, İsrail, Japonya, İsveç ve ABD muhtemelen en çok etkilenen birinci beş ülke olacak. Öte yandan Çin, Nijerya, Vietnam, Kenya ve son olarak Hindistan’daki çalışanların, işlerinin yapay zeka teknolojisi tarafından devralındığını görme mümkünlüğü en düşük olanlar. Goldman, ABD’deki işlerin yaklaşık yüzde 7’sinin yapay zeka ile değiştirilebileceğini, yüzde 63’ünün yapay zeka ile tamamlanacağını ve yüzde 30’unun bundan etkilenmeyeceğini iddia ediyor.
