Sülfürik asit dumanıyla boğulan ve kurşunu eritecek kadar yüksek sıcaklıklarla kavrulan Venüs‘ün yüzeyi mutlaka cansızdır. Onlarca yıldır araştırmacılar, gezegenin kendisinin de meyyit olduğunu, kalın, sakin bir kabuk örtüsüyle örtüldüğünü ve etkin volkanlar tarafından da “değiştirilmediğini” düşünüyorlardı. Fakat son vakitlerde volkanizmaya dair ipuçları artmaya başladı ve bilim insanları gezegende bir patlamanın olduğunu kanıtladı. Görünüşe nazaran Venüs, en azından jeolojik olarak hala canlı.
Bu keşfin gerisinde, yaklaşık 30 yıl evvel Venüs’ün yörüngesine giren ve kalın bulutların ortasından bakmak için radar kullanan NASA’nın Magellan uzay aracı bulunuyor. 8 ay ortayla çekilen manzaralar, bir volkanın kalderasının ani bir çöküşle dramatik bir halde büyüdüğünü gösteriyor. Dünya’da, bu tıp çökmeler, Hawaii’nin Kilauea yanardağında 2018’de meydana gelen bir patlama sırasında olduğu üzere, kalderayı destekleyen magma boşaldığında yahut akıp gittiğinde meydana geliyor.
- Reklam -
Venüs, meyyit bir gezegen değil
Bu keşif sonrasında Venüs’ün tıpkı Dünya üzere düzenli olarak etkinleşen yanardağlara sahip olduğu belirtiliyor. Çalışmayı yöneten Alaska Üniversitesi’nden gezegen bilimci Robert Herrick, Venüs hakkında “Ölmekte olan bir gezegen olduğunu göz gerisi edebiliriz” tabirlerini kullanıyor. Herrick, Venüs’ün Ozza Mons ve Maat Mons isimli en büyük iki yanardağına mesken sahipliği yapan geniş bir dağlık bölge olan Atla Regio’nun imajlarındaki değişiklikleri tespit etti. Herrick, her ikisinin de Dünya’nın en büyük yanardağlarına benzediğini söylüyor.
Elde edilen görsel ve bilgiler 1991 yılını kapsıyor ve Maat Mons‘un faal bir volkan halini almasını gösteriyor. Farklılıklar bariz lakin her iki manzara de zıt açılardan ve perspektiflerden çekildiği belirtiliyor. Ek olarak eldeki manzaraların çağdaş uzay araçlarında bulunan kameralar tarafından çekilen manzaralara kıyasla çok daha düşük çözünürlüklü olduğunu da belirtelim.
Yeni Venüs vazifeleri büyük keşifler yapabilir
- Reklam -
Volkanlar, bilim insanlarını için gezegenin içine açılan pencereler üzeredir ve gezegenin yaşanabilir bir yer olmasını etkileyen faktörler hakkında daha fazla bilgi sahibi olmalarını sağlıyor. Bu keşif, önümüzdeki on yıl içinde fırlatılacak olan üç yeni Venüs göreviyle (Avrupa EnVision yörünge aracı, NASA’nın DAVINCI ve VERITAS görevleri) öteki nelerin bulunabileceğine dair bir ön şov niteliğinde. Bu yeni misyonlar ile bir vakitler Dünya üzere yaşanabilir bir gezegen olan Venüs’ün nasıl bu hale geldiği yeni bulgularla daha güzel anlaşılacak ve Dünya’nın geleceği için bize bir yol gösterecek.