Arka arda gelen artırımlar vatandaşın belini bükmenin de ötesine geçti. Günlük yararıyla yağ alamayandan, ekmek bulamayana, akaryakıt artırımlarıyla aracını garaja çekenden, elektrikte yardım alana kadar bir çok hususta beşerler isyan ediyor. İktisat idaresinin ise tahlil bulabileceğine inanmıyorlar.
Enflasyondaki yükseliş dar gelirli vatandaşın alım gücünü neredeyse sıfıra düşürdü.
Market ve pazarlarda temel besin eserleri alışverişi bile el yakar hale geldi. İktidar tarafında ise tedbirler, kontroller ile polisiye önlemlerle alınıyor. Vatandaş bu önlemlerin bir işe yaramayacağını, iktisat idaresindeki kusurların sorumluluğunun öbür yerlere çekilmeye çalışıldığını söylerken, artırımların kaynağı olarak da hükümet görülüyor.
‘Yanlış iktisat siyasetleri izleniyor’
Sözcü’den Batuhan Serim mikrofon uzattığı vatandaşlara, “Depo baskınları, zabıta kontrolleri, muhtarların marketleri polise ihbar etmesi artırımlara karşı bir deva olur mu sizce? Yoksa yanlışlı iktisat siyasetleri mı izleniyor?” diye sordu. Vatandaşların cevapları şu formda oldu:
Yanlış iktisat siyasetleri izleniyor. Bunlar mutlaka deva değil. Herkesin bildiği şey; fiyatın düşmesi için üretimin artması lazım. Temelde bir yanlış var, bunlar süreksiz tahliller. (Türkiye’nin içinde bulunduğu ekonomik durumu nasıl değerlendiriyorsunuz?) Şu anda yarına nazaran daha güzel, geçmişe nazaran çok makus. Her geçen gün daha berbata gidiyor. Tüm dünyada olan artırımlardan 2 kat daha fazla artırım yapılıyor ülkemizde. Olağanın dışında bir artırım var. (Polisiye önlemler işe fayda mı sizce?) Katiyen yaramayacak hatta daha berbata götürecek. Komşuyu komşuya ihbar ettirecek hale getirecekler
Sizce bu artırımların sorumlusu kim?
Bir öbür vatandaşa sorulan ‘ Çarşıda, pazarda, markette fiyatları nasıl buluyorsunuz? Sizce bu önlemler fiyatları düşürür mü? Sizce bu artırımların sorumlusu kim?’ sorusuna verdiği cevap şu biçimde:
Ooo çok güzel! Hiç artırım yok! Açlıktan nefesimiz kokuyor nefesimiz… Bir şey alamıyoruz ki. Eşim 2500 TL emekli maaşı alıyor; doğalgaza mı vereceğim, elektriğe mi vereceğim, suya mı vereceğim, yemeğe mi vereceğim? Ne yapacağımı bilmiyorum. İşte bu kadar… Düşürmüyor ya. Hepsi lafta. Düşmüyor. Kim olacak? Tayyip Erdoğan. Tayyip Erdoğan milleti soydu soğana çevirdi.
Günlük karınız temel besin eserlerini almaya yetiyor mu?
‘Günlük karınız temel besin eserlerini almaya yetiyor mu?’ sorusuna verilen cevap şu biçimde oldu:
Artırımların kaynağı hükümet. İnsanların halini görüyorsunuz, herkes aç, işsiz. Ben işsizim. 2 gün orada, 1 gün burada çalışıyorum… İnşaatçıyım, sabit bir işim yok. Günlük işlerle geçiniyorum. Benim bir günlük yevmiyen yağ almaya yetmiyor. Evvelce bir yevmiye ile konutun 10-15 günlük muhtaçlığını alırdım, fakat artık bir yağ alamıyorum. Gitgide geri geri gidiyoruz, ilerleme yok…
‘Artık eski sevincini kaybetti toplumumuz’
İktisat politikaları ile bu önlemlerin işe yarayıp yaramayacağı sorulan bir vatandaşın cevabı ise şu formda:
Yanlışlı iktisat siyasetleri izleniyor. Bunlar büsbütün birilerini sorumlu göstermek, yapılan yanlışları, sorumluluğu diğerlerine saptırmak için yapılmış siyasetler. Katiyen işe yaramaz. Fatih meydanında evvelden beşerler daima bir şeyler satardı, çok canlıydı buralar. Artık eski sevincini kaybetti toplumumuz.
‘Devletin nasıl kalkındırılacağına ait bir sorumluluk üstlenseler daha mantıklı olur’
Artırımlara karşı tahlil önerisi sorulan bir vatandaş da ‘Bu adımlar artırımlara karşı hiçbir halde tahlil olmaz. Devlet hür piyasaya bir biçimde müdahale ediyor bu biçimde, hür piyasaya müdahale etmesi tam karşıtı iktisada ziyan veren bir şey. Bunu yapacaklarına, devletin nasıl kalkındırılacağına ait bir sorumluluk üstlenseler daha mantıklı olacağını düşünüyorum.’ dedi.
Geçim ıstırabı yaşıyor musunuz? sorusuna gelen ‘Ekmek bulamıyorum’ yanıtı
Geçim kahrı yaşıyor musunuz? sorusuna bir vatandaşın yanıtı ise yürekleri burktu:
Daima palavra söylüyorlar. Hiçbir şey yapmıyorlar. Gidiyor denetliyor, artırım tekrar tıpkı zam… Akşam yağ alıyorum 120 lira, sabah kalkıyorum 180 lira olmuş. Kontrol falan daima palavra. Çok yaşıyorum. Ekmek bulamıyorum ben ya…
1,8 milyon hane elektrik yardımına muhtaç
Elektrik Tüketim Dayanağı Programı 2019 yılında başladığında 1 milyon 343 bin 109 hane elektrik yardımından faydalanırken, 2020’de bu yardım 1 milyon 659 bin 448 haneye verildi. 2021 yılında ise bu sayı 1 milyon 801 bin 835 haneye çıkarak 1.57 milyar TL’yi buldu.
‘Vatandaş aracını park etti’
Petrol Eserleri Patronları Sendikası (PÜİS) Ankara Bölge Lideri ve akaryakıt istasyonu İşletmecisi Cem Cantekin, akaryakıta gelen artırımlarla birlikte “Daha çok akaryakıt istasyonu kapanır” derken, “Motorinin fiyatında geçen sene Mart ayına nazaran yüzde 230 oranında, maliyetlerimiz de yüzde 100 oranında arttı. Elektrik faturalarımız yüzde 130 oranında artarken, geçen yıla nazaran her 1 litre akaryakıttan, yüzde 60 ziyan ediyoruz. Vatandaş aracını park etti, garaja çekti, artık daha az kullanıyor” diye belirtti.