Koleksiyoncular tarafından ‘Türkiye’nin en değerli banknotu’ olarak nitelendirilen İngiltere basımı 1. emisyon 1000 lira, müzayedede satışa çıkarıldı. Tedavüle çıktığı 1927 yılında 1000 Cumhuriyet altını karşılığı olan tarihi para, müzayedede 800 bin lira açılış fiyatıyla yeni sahibini arıyor.
Müzayedeyi düzenleyen araştırmacı yazar Necati Doğan, Cumhuriyet’in ilk yıllarında 1. emisyon 1, 5, 10, 50, 100, 500 ve 1000 liralık banknotların İngiltere’de Thomas de la Rue Matbaasında basıldığını belirtti.
’23 banknottan bugüne sadece 7 adet ulaştı’
Bu paralar içerisinde 1000 liralık banknotun hem dönemindeki ekonomik değeri hem de baskı adediyle önemli bir yere sahip olduğunu vurgulayan Doğan konuya ilişkin şöyle bilgi verdi:
“1927 yılında basılan 1. emisyon 1000 lira 1939’da tedavülden kaldırıldı. Tedavülde kaldığı yaklaşık 12 yıl boyunca 15 bin 374 adet basıldı. 1939’da tedavülden kaldırıldığında 23 adeti değiştirilmek üzere Merkez Bankasına iade edilmedi. İade edilmeyen 23 banknottan bugüne sadece 7 adedinin ulaştığı tahmin ediliyor. Bu durum da bu paraya ‘çok nadir’ özelliği kazandırıyor.”
Tarihi banknotun tedavüle çıktığı 1927 yılında 1000 Cumhuriyet altını karşılığının bulunduğuna dikkati çeken Doğan, “1. emisyon 1000 lira tedavülde kaldığı sürede büyük bir ekonomik değere sahipti. Bu yönüyle çoğunlukla bankaların ve büyük tüccarların elinde bulunuyordu. Hem tedavülde olduğu dönemki mali büyüklüğü hem de günümüze ulaşan az sayıdaki baskı adedi bu paraya Türkiye’nin en değerli banknotu niteliği kazandırıyor.” dedi.
‘Harf inkılabından önce basıldı’
Doğan, 1. emisyon 1000 liranın ön yüzünde Atatürk portresi, arka yüzünde ise Sakarya Demiryolu Hattı’nın Geyve Boğazı kısmına ait görselin yer aldığını belirterek şunları kaydetti:
“Üzerinde, dönemin Maliye Bakanı Mustafa Abdülhalik Renda’nın imzası olan banknot, harf inkılabından önce basıldığı için ‘Türkiye Cumhuriyeti’ ibaresi Osmanlı Türkçesi ile yazılmış. Ayrıca Fransızcanın o dönem diplomatik dil olması sebebiyle parada Fransızca kelimelere de yer verilmiş.”
“Çok nadir” niteliğindeki tarihi paranın online müzayedede satışa çıkarıldığını duyuran Doğan, banknotun 800 bin lira açılış fiyatıyla müzayedede yer aldığını bildirdi.
Bu paralar içerisinde 1000 liralık banknotun hem dönemindeki ekonomik değeri hem de baskı adediyle önemli bir yere sahip olduğunu vurgulayan Doğan konuya ilişkin şöyle bilgi verdi:
“1927 yılında basılan 1. emisyon 1000 lira 1939’da tedavülden kaldırıldı. Tedavülde kaldığı yaklaşık 12 yıl boyunca 15 bin 374 adet basıldı. 1939’da tedavülden kaldırıldığında 23 adeti değiştirilmek üzere Merkez Bankasına iade edilmedi. İade edilmeyen 23 banknottan bugüne sadece 7 adedinin ulaştığı tahmin ediliyor. Bu durum da bu paraya ‘çok nadir’ özelliği kazandırıyor.”
