- Reklam -
Kayyım atamalarına Avrupa’dan tenkit
Türkiye, terörizm kavramını “geniş çerçevede yorumladığı” ve kayyım atamaları gerekçesiyle üyesi olduğu Avrupa Kurulu tarafından eleştiriliyor.
DUVAR – Avrupa’da mahallî idarelerin parlamentosu pozisyonundaki Avrupa Lokal ve Bölgesel İdareler Kongresi (AYBYK) bugün Strasbourg’da tartışıp oyladığı Türkiye kontrol raporunda, yürürlükteki terörle gayret mevzuatında terörizm kavramının geniş çerçevede yorumlanarak seçilmiş belediye liderlerinin misyondan alınması ve yerlerine seçilmemiş bireylerin atanmasını “Türk vatandaşlarının demokratik seçiminin önemli ihlali ve Türkiye’de lokal demokrasinin düzgün işleyişinin önünde engel” olarak tanımladı.
- Reklam -
Gazeteci Kayhan Karaca’nın Strasbourg’dan aktardığına nazaran, rapora ek karar metninde, Türkiye’de seçilmiş lokal vekillerin durumuna ait AYBYK tarafından geçtiğimiz yıllarda hazırlanan tavsiye kararlarının büyük ölçüde uygulanmadığı not edildi. Karar 21’e karşı 100 oyla kabul edildi, 6 vekil çekimser kaldı.
Güneydoğu’da seçimleri kazanan kimi belediye lider adaylarına Yüksek Seçim Heyeti tarafından mazbata verilmemesinin, Türkiye’nin de taraf olduğu Avrupa Lokal İdareler Özerklik Şartı’nın (Şart) özerk lokal idare kavramıyla ilgi unsuruna muhalif olduğu kaydedildi. Kimi belediye liderlerinin azledilerek misyondan uzaklaştırılması ve yerlerine kayyım atanması Kural prensiplerine muhalif gösterildi.
VALİLERİN POZİSYONU
Valilerin tıpkı vakitte devlet vazifelisi ve vilayet özel yönetiminin en üst amiri fonksiyonu görmesinin devlet ile mahallî idare ortasında gerekli ayrılık unsuruna ters olduğuna işaret edilen kararda, bu mevzuda yasal değişiklik yapılması istendi. Valilerin lokal idarelerin faaliyetleri ile kararları üzerindeki idari vesayeti de eleştirildi.
Devletin lokal idarelerin planlama kararlarında çok düzenleme yapmasının ve mahallî idarelere danışmaması eleştiriliyor. Lokal vergi oranlarını belirleme yetkisinin kısıtlı olması ve mahallî gelirlerin yarısından fazlasının devlet bütçesinden kaynaklanması mahallî idarelerin mali özerkliğini sınırlayıcı faktör olarak gösteriliyor.
BAKANLAR KOMİTESİ’NE TAVSİYE
AYBYK, Avrupa Konseyi’nin icra organı olan Bakanlar Komitesi’ne yönelik tavsiye kararında ise terörle uğraş mevzuatındaki terörizm tarifini değiştirmesi, yargı kararı olmaksızın belediye liderlerinin azledilme ve kayyım atama uygulamalarına son vermesi ve valilerin bundan bu türlü hukuken vilayet özel yönetimi amiri fonksiyonu görmemesi için yasal değişiklikler yapması istikametinde Ankara’ya davette bulunulması talep edildi.
Tavsiye kararında, Anayasa’nın 127’nci hususunda belirtilen idari vesayet kavramının en düşük seviyede uygulanmasını, mahallî idarelerle görüş alışverişinin çoğaltılmasını ve mahallî idarelerin öz kaynaklarının artmasını sağlayıcı tedbirler alınması da istendi.
Karar metinleri AYBYK Türkiye raportörleri Vladimir Plebilic (Slovenya) ve David Eray (İsviçre) tarafından hazırlandı.
Genel şurada kelam alan David Eray, Türkiye’nin güvenlik korkularını anladıklarını, terörle çaba etme hakkının yasal olduğunu ve AYBYK’nın terörü sürekli kınadığını belirtmekle bilirkte, demokratik bir toplumda bu alanda alınacak güvenlik tedbirlerin yalnızca halkı muhafaza emelli olması gerektiğini söyledi.
TÜRK HEYETİNİN LİDERİNDEN İTİRAZ
AYBYK Türk heyeti başkanlığı vazifesini yürüten Kocaeli Büyükşehir Belediye Lideri Tahir Büyükakın, Türkiye’nin “terörü genişletici bir yorumla ele aldığı tenkidine katılmalarının mümkün olamayacağını” ve “raportörlerin bu ifadeyi soyut biçimde kullandıklarını” söyledi. Büyükakın “terör terördür, terorist teröristtir” biçiminde konuştu.
Vladimir Plebilic ise Türkiye’nin Avrupa Lokal İdareler Özerklik Şartı’nı 1992’de onaylamış olmakla birlikte, bu dokümana en çok çekince koyan Avrupa ülkelerinin başında geldiğine dikkat çekti.
Ankara, Avrupa’da mahallî idareler açısından referans niteliğindeki bu belgeyi 21 Kasım 1988 tarihinde imzalamış, 9 Aralık 1992 tarihinde onaylamış, fakat Şart’ın 7 unsurundaki 10 paragrafa çekince koymuştu.
Strasbourg merkezli AYBYK, ortalarında Türkiye’nin de olduğu Avrupa Kurulu üyesi ülkelerde lokal ve bölgesel demokrasinin durumunu pahalandırıyor. En önemli fonksiyonu mahallî ve bölgesel demokrasilerdeki gelişmeleri denetlemek ve güçlendirmek olan AYBYK, 1985 yılında Kabul edilen Avrupa Lokal İdareler Özerklik Şartı’nın üye ülkelerdeki uygulamalarını denetliyor. (DW Türkçe)