Radyo Sputnik’te Meliha Okur’la Anlat Bana programına konuk olan Gayrimenkul değerleme uzmanı Dr. Ahmet Büyükduman, Merkez Bankası’nın Konut Fiyat Endeksi’ne ilişkin verilerini değerlendirdi.
[wpcc-iframe width=”100%” height=”100%” src=”https://www.youtube.com/embed/mcHWykpokJo” webkitallowfullscreen=”webkitAllowFullScreen” mozallowfullscreen=”mozallowfullscreen” allowfullscreen=”allowFullScreen” frameborder=”0″]
Büyükduman, “Merkez Bankası son iki yıl içinde bitirilmiş konutları yeni konut olarak kabul ederek onlar için ayrı bir endeks takip ediyor. Verilere göre yeni konutlarda fiyat artışı yüzde 66.6 yani Türkiye ortalamasının 7 puan üzerinde. Türkiye’de bina inşaatı maliyet endeksi ise yüzde 66.5 artmış. Bu şunu gösteriyor, yeni konutlardaki fiyat artışı maliyet artışının da bir göstergesi. Tabii maliyetlerdeki veri 2021 sonuna ait. Ocak ayının bitmesiyle inşaat maliyetlerindeki artışı yüzde 80 olarak hesaplıyoruz” dedi
‘Muğla, Antalya, Diyarbakır ve Şanlıurfa’daki konut fiyat artışı üç büyük şehrin üzerinde’
İstanbul’da yüzde 63, Ankara’da yüzde 56, İzmir’de ise yüzde 58 artan konut fiyatlarının üzerine çıkan 4 il olduğunu kaydeden Büyükduman, “Muğla, Antalya, Diyarbakır ve Şanlıurfa’da konut fiyatları İstanbul, Ankara ve İzmir’in üzerinde artmış. Bunun en önemli nedeni nüfus değişimi. Salgın sürecinde birçok beyaz yakalı evden çalışmaları sebebiyle buralara doğru bir nüfus hareketi başlattı. Muğla ve Antalya’da Türkiye ortalamasının 10 puan üzerinde bir fiyat artışı var. Bu salgın sürecinde hep böyle devam etti” diye konuştu.
‘Vatandaşın konuta erişimi zorlaştı’
Konutta enflasyonun mevcut enflasyonun üzerinde olduğuna dikkat çeken Karaduman, “Enflasyonun üzerindeki bu fiyatlarla vatandaşın konut alması mümkün gözükmüyor. Konut piyasasında erişilebilirliği ölçmek açısında toplumdaki ortanca gelir ne kadar değişti, konut fiyatı ne kadar değişti diye sorarız. Bir toplumdaki gelir yüzde 30 artmış, konut fiyatı yüzde 60 artmışsa konuta erişim zorlaşmış demektir. Bu durumda tercihler değişir. Siz konut satın alamıyorsanız kiralama yöntemini tercih edersiniz. Kiralık konut bulunamamasının arkasındaki temel sebeplerden biri de bu aslında” ifadelerini kullandı.
‘Merkez Bankası konut enflasyonunu kalite etkisinden arındırılmış şekilde ölçüyor’
Türkiye’de konut enflasyonunun Bahçeşehir Üniversitesi’nin Ekonomik Araştırmalar Merkezi tarafından da araştırıldığını ifade eden Karaduman, “Onlar da konut fiyatlarını ölçüyorlar. BETAM’a göre konut enflasyonu yüzde 90. İki taraf farklı metotlarla konut fiyatlarını ölçüyor. Merkez Bankası gayrimenkul değerleme raporları, BETAM ise ilanlardan hareket ediyor. Dolayısıyla ikisinin çıkış noktası farklı. Birisi değerleme uzmanlarının takdirinden hareket ederken, diğer ise konut sahibinin satmak istediği fiyatlarla değer belirliyor. O nedenle Merkez’in endeksi piyasayı geriden takip ediyor. BETAM ise spekülasyona açık olduğu için biraz ileriden gidiyor. Merkez Bankası konut enflasyonunu kalite etkisinden arındırılmış şekilde ölçüyor. Gün geçtikçe konut kalitesi artarken Merkez bu kaliteyi süzerek önümüze getiriyor. O açıdan bir güzelliği var ve iyi bir endeks” dedi.